“Πως ταξιδεύεις με το αμαξίδιο στο αεροπλάνο;”. Αυτή η ερώτηση μου έχει γίνει πολλέέές φορές! Αποφάσισα λοιπόν να απαντήσω σε τούτο δω το ποστ και στο μέλλον απλώς να παραπέμπω εδώ 😉 Βεβαίως σημειώνω πως ό,τι γράφω είναι από τις προσωπικές μου εμπειρίες ως χρήστη ηλεκτροκίνητου αμαξιδίου και δεν ισχύει απαραίτητα για όλους. 

Αρχικά λοιπόν, προμηθεύεσαι τα αεροπορικά σου εισιτήρια. Πολλές αεροπορικές εταιρείες δίνουν τη δυνατότητα να δηλώσεις κατά την αγορά ότι ταξιδεύεις με αναπηρικό αμαξίδιο. Αν δεν υπάρχει αυτή η επιλογή, πρέπει να επικοινωνήσεις με την εταιρεία και να ενημερώσεις σχετικά (ακόμα και αν το έχεις δηλώσει ονλάιν, πάλι θα σου πρότεινα να τους καλέσεις). Ναι, το ξέρω, διάκριση και ταλαιπωρία, αλλά δυστυχώς αυτό είναι το σύστημα. 

Έτοιμος για καινούριες περιπέτειες (κυριολεκτικά)

Όταν έρθει η μέρα να ταξιδέψεις πας τουλάχιστον 2 ώρες πριν από την ώρα αναχώρησής σου στο αεροδρόμιο και κάνεις check-in. Κάποιες εταιρείες δεν δίνουν τη δυνατότητα check-in μέσω του διαδικτύου στα ανάπηρα άτομα, το οποίο πάλι συνιστά διάκριση. Δυστυχώς επίσης, παρά το ότι μας “υποχρεώνουν” τυπικά να δηλώνουμε από πριν ότι ταξιδεύουμε με αμαξίδιο, στο check-in το πιο πιθανό είναι να χρειαστεί να τα ξαναπείς όλα (δες ποια πιο κάτω) απ’ την αρχή! 

Μετά το check-in περνάς κλασικά τον έλεγχο, όπως όλοι οι ταξιδιώτες. Αν είσαι με αμαξίδιο, θα περάσεις από το σημείο που είναι για χρήστες με αμαξίδια, γονείς με μωρά κλπ. Υπάρχουν συνήθως σχετικές ταμπέλες. Στον έλεγχο τώρα, συνήθως δεν περνάς από την πύλη που σε σκανάρει (και κάνει τα γνωστά μπιιιπ), αλλά από το πλάι ύστερα από υπόδειξη των υπαλλήλων. Ο/η βοηθός σου ή όποιος είναι μαζί και δεν χρησιμοποιεί αμαξίδιο περνάει κανονικά την πύλη (συνήθως). Στη συνέχεια, σε ψαχουλέυει ο/η υπάλληλος (ανάλογα το φύλο σου) για να σιγουρευτεί ότι δεν είσαι τρομοκράτης. Θεωρητικά, οφείλει πρώτα να σε ενημερώσει για τη διαδικασία και να ζητήσει την άδειά σου να σε αγγίξει. Έχε στο νου σου ότι σε ό,τι σου κάνουν που σε δυσκολεύει, πονά κ.ο.κ. τους λες “στοπ”. Π.χ. εγώ δεν βγάζω ποτέ τα παπούτσια μου, παρ’όλο που μου έχει ζητηθεί αρκετές φορές. “Δεν μπορώ καθιστός” και τέλος. Εννοείται επίσης, ό,τι σακίδια κλπ κουβαλάς στο αμαξίδιο σκανάρονται ξεχωριστά, όπως όλα τα αντικείμενα.

Κατά το check in

Σαν τελειώσεις τον έλεγχο, βολτάρεις χαλαρά και απλά φροντίζεις να είσαι στην πύλη σου νωρίτερα. Εκεί θα έρθουν οι υπάλληλοι για να σε βοηθήσουν στην επιβίβαση. Θεωρητικά πάλι, οφείλουν να σε βάλουν στο αεροσκάφος προτού μπουν οι άλλοι επιβάτες, για ευνόητους λόγους. Στην πραγματικότητα όμως, δεν συμβαίνει πάντα αυτό. Σε κάθε περίπτωση, οι υπάλληλοι φέρνουν μαζί τους τη “στενή”, ένα στενό καρεκλάκι με ροδάκια που χωράει στο διάδρομο του αεροπλάνου, στο οποίο σε μεταφέρουν και στη συνέχεια σε πάνε με αυτό στο κάθισμά σου, στο οποίο και πάλι σε μεταφέρουν. Στη συνέχεια, σε συνεννόηση με άλλους υπαλλήλους, παίρνουν το αμαξίδιό σου και το φορτώνουν στο αεροσκάφος, μαζί με τις αποσκευές. 

Από την πύλη μέχρι την είσοδο του αεροσκάφους μπορείς να φτάσεις με 2 τρόπους, ανάλογα με την πτήση. Εάν η επιβίβαση γίνεται με τη λεγόμενη “φυσούνα” ή “γέφυρα”, την διασχίζεις με το αμαξίδιό σου και η αλλαγή στη “στενή” συμβαίνει ακριβώς μόλις φτάσεις στην είσοδο του αεροσκάφους. Εάν η επιβίβαση γίνεται από σκαλοπάτια, χρησιμοποιείται για τη μεταφορά σου μέχρι την είσοδο του αεροσκάφους ένα ειδικό όχημα, το λεγόμενο “high-loader” ή “ambulift”, αναλόγως το αεροδρόμιο. Φαντάσου το σαν ένα αυτοκίνητο-κοντέινερ, στο οποίο μπαίνεις με το αμαξίδιό σου και μόλις αυτό φτάσει στην είσοδο του αεροσκάφους, σηκώνεται μέχρι το απαραίτητο ύψος. Σε αυτό γίνεται η μεταφορά στη “στενή” και ακολουθεί η μεταφορά στο κάθισμα. Μετά, εκτός απροόπτου, πετάς!

Έτσι είναι ένα τυπικό high loader

Όταν φτάσεις στον προορισμό σου, η διαδικασία είναι παρόμοια. Αρχικά περιμένεις να βγουν όλοι οι επιβάτες που δεν χρειάζονται βοήθεια. Στη συνέχεια, περιμένεις τους υπαλλήλους με τη “στενή”. Θεωρητικά, εάν έχεις ζητήσει κατά το check-in (εγώ το επαναλαμβάνω και στο πλήρωμα του αεροσκάφους) να σου φέρουν το αμαξίδιό σου στην έξοδο του αεροπλάνου, πρέπει μόλις βγεις με τη “στενή” να βρεις το αμαξίδιό σου να σε περιμένει, να σε μεταφέρουν σε αυτό και στη συνέχεια, να πάτε για την παραλαβή των αποσκευών. Στην πράξη όμως, συχνά δεν σου φέρνουν το αμαξίδιό σου στην έξοδο του αεροσκάφους και αντ’ αυτού, θα σου πουν να σε μεταφέρουν σε ένα από τα χειροκίνητα αμαξίδια του αεροδρομίου και να παραλάβεις το αμαξίδιό σου στο χώρο των αποσκευών. Η πιο συνηθισμένη δικαιολογία για την μη παράδοση του αμαξιδίου στην έξοδο του αεροσκάφους (ειδικά εάν αυτό είναι ηλεκτροκίνητο) είναι πως λόγω του βάρους του δεν μπορούν να το φέρουν. Μπορείς να παραπονεθείς, να απαιτήσεις να στο φέρουν και να αρνηθείς να αποβιβαστείς μέχρι να το κάνουν. Είναι δικαίωμά σου άλλωστε. Δεν είναι δεδομένο όμως πως θα βγάλεις άκρη. 

Στο σημείο αυτό έρχεται και ίσως το πιο κρίσιμο μέρος του ταξιδιού σου με αεροπλάνο: Σε ποια κατάσταση θα είναι το αμαξίδιό σου όταν το βρεις; Δυστυχώς, όταν ταξιδεύεις με το αμαξίδιό σου με αεροπλάνο υπάρχει σημαντική πιθανότητα αυτό να υποστεί βλάβες. Αυτές μπορεί να είναι μικρές (π.χ. να χάσεις μια βιδούλα, μια εκδορά στο κάθισμα κλπ) ή και μεγάλες (όπως διαλυμένο κάθισμα, σπασμένο χειριστήριο κλπ). Σε περίπτωση βλάβης, η εταιρεία υποχρεούται να σε αποζημιώσει ωστόσο, όπως καταλαβαίνεις είναι μια διαδικασία μπελαλίδικη κι αυτή. 

Τέτοιες μικροζημιές είναι σχεδόν μόνιμο φαινόμενο

Εγώ πάντα προετοιμάζω το αμαξίδιό μου όσο καλύτερα μπορώ, προτού το “δώσω”. Αφαιρώ και παίρνω μαζί μου στο αεροσκάφος το προσκέφαλό μου και ό,τι μαξιλάρια έχω. Τυλίγω με μαλακό υλικό το χειριστήριο. Ελέγχω εάν όλα τα μέρη είναι σφιχτά βιδωμένα. Σηκώνω τα υποπόδια. Δείχνω στους υπαλλήλους πως να βάλουν στο χειροκίνητο το αμαξίδιο. Αποσυνδέω βεβαίως τις μπαταρίες. Το τελευταίο είναι υποχρεωτικό. 

Γυρνώντας τώρα στην ενημέρωση της αεροπορικής εταιρείας πριν το ταξίδι, υπάρχουν κάποια στοιχεία που πρέπει να ξέρεις και να δηλώσεις:

• Κωδικός κράτησης για το εισιτήριο(α).
• Τύπος μπαταριών (εάν μιλάμε για ηλεκτροκίνητο). Τα δικά μου αμαξίδια είχαν πάντα μπαταρίες βαθιάς εκφόρτισης (VRLA / Gel). Έτσι δηλώνω πως έχω ξηρού τύπου μπαταρίες, οι οποίες δεν αφαιρούνται και τις οποίες αποσυνδέω στο αεροδρόμιο στο gate προτού επιβιβαστώ.Συχνά ζητούν και σχετικά έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι δεν είσαι μια κινητή βόμβα. 
• Διαστάσεις και βάρος αμαξιδίου (κυρίως για ηλεκτροκίνητα αμαξίδια).
• Εάν χρειάζεσαι βοήθεια έως το κάθισμα του αεροσκάφους (δηλαδή να σε σηκώσουν οι υπάλληλοι) ή όχι.

Ναι, καλά βλέπετε, το αμαξίδιό μου έφτασε κυριολεκτικά ως αποσκευή στον ιμάντα

Μερικά tips

Τέλος, θα σου δώσω κάποιες δικές μου “συμβουλές”, βγαλμένες από εμπειρία χρόνων:

• Μερικές φορές, ανάλογα την αεροπορική και το αεροδρόμιο, μπορεί να σου ζητηθεί κατά το check-in να παραδώσεις το ηλεκτροκίνητο αμαξίδιό σου εκεί και να αλλάξεις σε ένα του αεροδρομίου (που σχεδόν σίγουρα δεν θα σε βολεύει, για να μην πω θα σε πονάει), υποτίθεται για να το πάρουν με ασφάλεια στο αεροπλάνο επειδή είναι βαρύ κλπ. Μάντεψε, μπορείς να αρνηθείς, να εξηγήσεις ότι δεν είναι παραμετροποιημένο στα μέτρα σου και θα πονάς και να τους ρωτήσεις για το ποιος θα αναλάβει την ευθύνη αν σου συμβεί κάτι. Αυτό συνήθως αρκεί για να τους πείσει!
• Μπορείς να ζητήσεις να σε συνοδεύσει κάποιος υπάλληλος από το check-in μέχρι την πύλη επιβίβασης, ειδικά εάν δεν έχεις ξαναταξιδέψει ή σε αγχώνει η όλη διαδικασία. Ή να πεις ότι δεν χρειάζεται αν “το ‘χεις”. Γενικά εσύ αποφασίζεις, όχι αυτοί. 
• Ζήτα μπροστινές θέσεις. Στην Ευρώπη είναι υποχρεωτικό οι ανάπηροι με κινητική βλάβη να κάθονται σε θέση που είναι κοντά στο παράθυρο. Αφού λοιπόν μας μεταφέρουν με τη “στενή” και μας κουβαλάνε μέχρι εκεί, οι μπροστινές θέσεις είναι οι πιο “παλέψιμες”. Φτάνεις γρήγορα, μιας και είναι κοντά στην είσοδο και σε πολλά αεροσκάφη οι θέσεις αυτές έχουν περισσότερο χώρο μπροστά από το κάθισμα. Βεβαίως χρειάζεται να δώσουν τη θέση δίπλα σε εσένα στον βοηθό σου (εάν έχεις μαζί). Επομένως, έχε το νου σου καθώς υπάλληλοι χωρίς εμπειρία ή σωστή εκπαίδευση μπορεί να σας βάλουν σε θέσεις ό.τι να ‘ναι. Κάποιες φορές, ιδίως όταν η επιβίβαση γίνεται με το “high-loader” (δες πιο πάνω), θα σε “φορτώσουν” από την πίσω είσοδο του αεροσκάφους και θα σου πουν ότι για αυτό σου δίνουν θέσεις πίσω. Στην πράξη αυτό θα είναι ταλαιπωρία βέβαια γιατί πέρα από το ότι όλα εκεί πίσω είναι συνήθως αρκετά στενά, το πιο πιθανό είναι ότι θα χρειαστεί να βγεις από την μπροστινή έξοδο. Άρα θα πρέπει με τη “στενή” να διασχίσεις 30και σειρές θέσεων.
• Προετοίμασε το αμαξίδιό σου! 
• Προτίμησε πτήσεις με Αirbus αεροσκάφη. Οι διαστάσεις που έχουν τα αεροπλάνα της εταιρείας στην πόρτα του χώρου των αποσκευών είναι αρκετά μεγάλες ώστε να μπορούν να περνάνε τα περισσότερα αμαξίδια χωρίς να χρειαστεί να κλείσουν πλάτες, ξαπλωσουν το αμαξίδιο κλπ. Εδώ μπορείς να δεις τις σχετικές διαστάσεις από σχεδόν όλα τα αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται ευρέως.
• Προτού επιλέξεις αεροπορική εταιρεία, τσέκαρε την πολιτική τους για τους ανάπηρους ταξιδιώτες. Οι περισσότερες έχουν σχετικές πληροφορίες στις ιστοσελίδες τους. Εάν σκέφτεσαι να χρησιμοποιήσεις low cost εταιρεία να επιβεβαιώσεις από πριν ότι μπορούν να σε εξυπηρετήσουν, μιας και υπάρχουν περιπτώσεις που τέτοιες εταιρείες δεν μπόρεσαν να εξυπηρετήσουν ανάπηρους ταξιδιώτες (εδώ μια πρόσφατη εμπειρία μου).
• Τσέκαρε από πριν το αεροδρόμιο που πηγαίνεις. Μικρά αεροδρόμια μπορεί να μην έχουν τις απαιτούμενες υποδομές και υπηρεσίες για εσένα. Να ξέρεις επίσης ότι όλα θεωρητικά τα μεγάλα αεροδρόμια έχουν τουαλέτες για ανάπηρους, ενώ σε κάποια από τα μεγαλύτερα-πολυσύχναστα μπορείς να βρεις τουαλέτα-δωμάτιο (changing room) με “κρεβάτι” για να αλλάξεις ρούχα ή οτιδήποτε. Μάθε σχετικές πληροφορίες πριν ταξιδέψεις. 
• Να είσαι προετοιμασμένος για αναποδιές και ψύχραιμος στην αντιμετώπισή τους. Πολλά μπορεί να τύχουν ωστόσο, λύσεις συνήθως βρίσκονται αρκετά γρήγορα. Ιδανικά, εάν μπορείς έχε κάποιον στο μυαλό για να επικοινωνήσεις μαζί του για βοήθεια, σε περίπτωση που δεν βγάζεις άκρη.
• Να είσαι θετικός και ευγενικός. Ακόμη και όταν “πέσεις” σε δύστροπο υπάλληλο. Συχνά γλιτώνεις δυσάρεστες καταστάσεις έτσι.
• Σε περίπτωση που κάτι συμβεί π.χ. στο αμαξίδιο σου, να ζητάς εξηγήσεις και αποζημίωση από την αεροπορική.
• Ψάξε αν στον προορισμό σου υπάρχει αντιπρόσωπος της εταιρείας του αμαξιδίου σου, ή κάτι παρεμφερές έστω, για παν ενδεχόμενο. 
• Μην ψαρώνεις με ό,τι σου λένε ή ζητάνε. Πολλές φορές θα σου πουν (σε όλες τις φάσεις που περιέγραψα) διάφορα. Δεν χρειάζεται να τα δέχεσαι. Να ξέρεις ποια είναι τα δικαιώματά σου. 

Ελπίζω αυτά να βοηθούν! Όσα γράφω είναι στο περίπου. Κανένα ταξίδι δεν είναι ίδιο με άλλο και συχνά η όλη διαδικασία αλλάξει – επηρεάζεται από χίλιους-δυο παράγοντες: θα πέσεις σε κακόκεφο υπάλληλο; σε άσχετο; η αεροπορική κάνει καλή δουλειά; Το ταξίδι με αεροπλάνο δεν είναι ακόμη αρκετά συμπεριληπτικό προς όλους. Ταλαιπωρία θα υπάρχει και καλό είναι να είσαι προετοιμασμένος. Ωστόσο, αξίζει και με το παραπάνω, γιατί οι εμπειρίες και οι αναμνήσεις από τα ταξίδια σε αποζημιώνουν στο φουλ! 

Η θέα πολλές φορές είναι μαγευτική

Γράψτε μου στα σχόλια ή με μήνυμα σε Facebook, Twitter και Instagram (και εννοείται ακολουθήστε με εκεί και καλέστε και τους φίλους σας να το κάνουν, αν θέλετε) για τα δικά σας τιπς και εμπειρίες από το ταξίδι με αεροπλάνο!